به گزارش پایگاه خبری ریل نیوز؛ برخورداری از صنعت حمل و نقل ریلی را می توان یکی از شاخص های سنجش میزان شکل گیری جریان مدرنتیه و صنعتی سازی در هر کشوری قلمداد کرد. با اینحال، صرف برخورداری از شبکه ریلی ساده و متداول شاید برای قرن ۲۱، چندان برای کشورها هویت صنعتی به ویژه در بخش لجستیک ایجاد نکند.
طی سال های اخیر، بسیاری از کشورهای جهان از قاره آسیا گرفته تا آمریکا، حرکتی گسترده به سمت مدرن سازی شبکه ریلی و توسعه خطوط پر سرعت آغاز نموده اند. برخی دیگر نیز پروژه های ساخت خطوط سریع السیر را در دست ماطلعه یا اسخت داشته و البته هنوز در برخی از بخش های جهان همچون آفریقا و استرالیا، ساخت این خطوط آغاز نشده اند. در کشوری مانند آمریکا نیز به دلیل کم اهمیت بودن خطوط سریع السیر و ماهیت بار محور بودن شبکه ریلی، زیر یک درصد از خطوط شبکه ریلی این کشور، سریع السیر هستند.
وب سایت معتبر Statista در تازه ترین گزارش خود، میزان برخورداری کشورهای مختلف جهان از خطوط سریع السیر ریلی را مورد بررسی قرار داده و به شکل نقشه ای جامع منتشر کرده است. در این گزارش آماری، کشورهای جهان به سه دسته دارای خطوط سریع اسیر، بدون خطوط سریع السیر و در حال ساخت این نوع خطوط دسته بندی شده اند. همچنین، در دسته کشورهای دارای شبکه سریع السیر نیز میزان سرعت این خطوط مورد سنجش قرار گرفته که در مجموعه می توان گفت نقشه جامع و خوبی را برای مطالعه علاقمندان به صنعت حمل و نقل ریلی ارائه داده است.
عقب ماندگی قاره آمریکا از سریع السیر سازی خطوط ریلی
به نوشته استاتیستا، بالاترین میزان بهره برداری از خطوط ریلی سریع السیر طولانی به اروپا و آسیا تعلق دارد و این در حالیست که در منطقه خاورمیانه نیز چندین پروژه مهم در دست ساخت قرار دارند. اما نکته مهم اینجاست که کشورهای پهناوری چون برزیل، روسیه، کانادا و استرالیا همچنان بی بهره از خطوط ریلی سریع السیر بوده که کشورهای خاورمیانه همچون عربستان سعودی، دستکم در این زمینه از کشورهای توسعه یافته ای چون کانادا و استرالیا پیشی گرفته اند.
چینی ها نیز با برخورداری از ۴۰ هزار کیلومتر خطوط ریلی سریع السیر، همچنان رتبه نخست جهان به عنوان بزرگترین دارنده شبکه سریع السیر جهان را به خود تخصیص داده اند. در قاره آمریکای شمالی اما ایالات متحده تنها کشوری است که از خطوط ریلی سریع السیر برخوردار بوده که متوسطز سرعت سیر آنها بالای ۲۰۰ کیلومتر در ساعت است. بالاترین سرعت خطوط سریع السیر آمریکا در کریدور شمال شرقی این کشور، جایی که دو شهر واشینگتن دی. سی و بوستون از طریق ریل به یکدیگر متصل شده اند به چشم می خورد که حداکثر سرعت سیر قطار در این خط حدود ۲۴۱ کیلومتر در ساعت اعلام شده است. با اینحال، سرعت سیر سریع ترین قطار آمریکایی هنوز اختلاف بسیار چشمگیری با قطارهای سریع السیر آلمان، فرانسه، چین و ژاپن دارند. چراکه سرعت سیر قطار در این کشورها بین ۳۲۰ الی ۴۶۰ کیلومتر در ساعت بوده که قابل قیاس با قطارهای آمریکایی نیستند.
آخرین وضعیت خاورمیانه و شمال آفریقا
در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) چندین پروژه مهم سریع السری سازی خطوط در دست ساخت یا مطالعه قرار داشته که شامل چند پروژه ریلی با حداکثر سرعت ۳۰۰ کیلومتر در ساعت در عراق، پروژه سریع السیر تهران – اصفهان با سرعت ۲۵۰ کیلومتر در ساعت می شود. عربستان سعودی نیز در قالب دو کریدور شمالی – جنوبی و شرقی – غربی خود در حال ساخت چند خط ریلی سریع السری بوده که البته پروژه بین الحرمین این کشور از سال گذشته به بهره برداری رسیده است. در مصر نیز چند پروژه سریع السیر سازی خطوط در دست مطالعه قرار دارند که هنوز هیچ یک از آنها به مرحله بهره برداری نرسیده است. اگر ترکیه را نیز در زمره خاورمیانه به حساب بیاوریم، بیشترین میزان پیشرفت سریع السیر سازی کشورهای خاورمیانه به ترکیه و عربستان سعودی تعلق خواهد داشت.
پیشرفت چشمگیر آسیا در سریع السیر سازی خطوط
اگرچه سابقه سریع السیر سازی خطوط ریلی در اروپا به ویژه دو کشور آلمان و فرانسه به چند دهه قبل بازمیگردد، اما کشورهای در حال توسعه آسیایی را باید در زمره بازیگران نوپدید در این صنعت به حساب بیاوریم که سرعت بسیار چشمگیری در توسعه خطوط سریع السیر خود داشته اند. در اندونزی، پروژه خط سریع السیر جاکارتا – باندونگ به طول ۱۴۲ کیلومتر، چند ماه پیش توسط چینی ها به بهره برداری رسید که متوسط سرعت آن ۳۰۰ کیلومتر در ساعت است. تایلندی ها نیز طی سال های اخیر، چند پروژه ریلی برای اتصال بانکوک به حومه شهر را آغاز کرده اند که انتظار می رود طی ماه های آتی مورد بهره برداری قرار گیرند. حداکثر سرعت خطوط سریع السیر تایلندی ها نیز حدود ۲۵۰ کیلومتر در ساعت خواهد بود که توسط چینی ها در دست ساخت هستند. البته عمده پروژه های ریلی جنوب شرق آسیا همچون کشورهای اندونزی، ویتنام، تایلند، لائوس و مالزی، همگی در زمره پروژه بزرگ کمربند و جاده چین در دست ساخت هستند که همین امر، منجر به پیشرفت فیزیکی چشمگیر آنها شده است.