تاکید ایران و روسیه بر لزوم تسهیل ترانزیت در کریدور شمال – جنوب

به گزارش پایگاه خبری ریل نیوز به نقل از جهان صنعت؛ نشست معرفی مسیر کریدور شمال- جنوب و راه‌آهن آستارا با هدف شناساندن فرصت‌های تجاری و امکانات لجستیکی موجود در این مسیر با حضور مسوولان بخش خصوصی و دولتی کشورهای روسیه، ایران و آذربایجان برگزار شد.

در این نشست ضمن تاکید بر ظرفیت‌های لجستیکی چشمگیر روسیه و بلاروس برای صادرات محصولات ایرانی، بر تقویت ارتباط میان صادرکنندگان و واردکنندگان از طریق این کریدور ترانزیتی تاکید شد. تقویت این کریدور ‌باتوجه به فرارسیدن فصل زمستان و نیاز بازار روسیه به مواد غذایی، صیفی‌جات و سبزیجات، فراهم شدن ظرفیت حمل‌ونقل جدیدی توسط راه‌آهن جمهوری آذربایجان خبر بسیار خوشایندی به شمار می‌رود. همچنین اعلام شد، ظرفیت حمل کالا از طریق راه‌آهن آستارا در سال آینده به ۵/‏۱‌میلیون تن خواهد رسید.

در این نشست، مدیر بازرگانی و تعرفه‌گذاری کریدور شمال- جنوب راه‌آهن جمهوری آذربایجان ضمن تضمین تحویل کالا به دست مصرف‌کننده در موعد مقرر، از اتصال راه‌آهن «کریدور شمال- جنوب آذربایجان» به بندرعباس از طریق رشت و در نتیجه آن اتصال راه‌آهن سراسری روسیه به بندرعباس خبر داد. وی ضمن تاکید بر لزوم تعمیق دوستی و روابط دوجانبه میان ایران و آذربایجان نسبت به اتحاد و همکاری آینده دو کشور ابراز امیدواری کرد.

حمل ۱۱ روزه کالا از روسیه به بندرعباس

در ادامه این نشست، معاون حمل‌ونقل بین‌المللی راه‌آهن فدراسیون روسیه نیز از تضمین حمل ۱۱ روزه کالا از روسیه به بندرعباس با استفاده از این کریدور به تجار ایرانی خبر داد.

دمیتری کلیکف گفت: ما در فدراسیون روسیه، جمهوری آذربایجان و ایران اهداف بلندمدتی برای مقابله با تحریم‌ها و چالش‌های موجود داریم. برنامه این است که بارها را از طریق کریدور شمال- جنوب از روسیه به بندرعباس و سپس به هند، چین و برخی را به عربستان و کشور‌های آفریقایی ارسال کنیم. او ادامه داد: صاحب بار در ایران یا در آذربایجان نیز می‌تواند بار خود را از طریق این کریدور منتقل کند. قیمت حمل کالا در نمایندگی‌ها تفاوتی ندارد و یکسان است. قیمت‌های ما رقابتی و براساس فصل است. از همه فعالان اقتصادی خواهش می‌کنم توجه بیشتری نسبت به بحث راه‌آهن داشته باشند چراکه حمل بار از طریق راه‌آهن، ‌هزینه‌های کمتر و فرصت‌های بزرگی دارد و مساله مهمی برای ملت‌های ما به‌شمار می‌رود. ما تضمین می‌کنیم، بار ۱۱ روزه از مسکو به بندرعباس برسد و مدعی هستیم قیمت‌های ما براساس خدمات ارائه‌شده رقابتی هستند.

افزایش تجارت با روسیه

کامبیز میرکریمی، در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» به بررسی مبادلات ایران و روسیه و چشم‌انداز آینده آن پرداخت.
نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران و روسیه گفت: سال‌ها بود که حجم صادرات ما به روسیه در حدود ۲۶۰ تا ۲۷۰‌میلیون دلار بود و در اوج خود به ۴۰۰‌میلیون دلار هم می‌رسید. حجم واردات ما از روسیه نیز به طور کلی بین ۲ تا ۳‌میلیارد دلار در نوسان بود. این قضیه ادامه داشت تا زمانی که در سال ۱۳۹۸ موافقتنامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا که روسیه در آن نقش اصلی را برعهده دارد، به امضا رسید و جهش حجم تجارت از همان نقطه آغاز شد.
وی ادامه داد: در همان سال نخست، شاهد رشد ۸۰‌درصدی حجم تجارت بیشتر به نفع صادرات بودیم و رشد ۶۱‌درصدی تنها در صادرات و رسیدن به رقم بالای ۴۰۰‌میلیون دلار را داشتیم. این روند ادامه پیدا کرد، به گونه‌ای که در سال گذشته حجم صادرات به حدود یک‌‌میلیارد دلار رسید. امیدواریم، در سال جاری نیز شاهد رسیدن به رقم یک‌میلیارد دلار باشیم. برخلاف صادرات، واردات چنین رشدی را تجربه نکرد؛ بنابراین نتیجه می‌گیریم با امضای موافقتنامه تجارت آزاد و تقویت زیرساخت‌ها، ناترازی میان ایران و روسیه باتوجه به رشد صادرات ایران کم و کمتر شده است.

ارزش‌افزوده صادرات

نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران و روسیه گفت: طبق الگوی سال‌های گذشته بالای ۶۰‌درصد صادرات ایران به روسیه را مواد غذایی، محصولات کشاورزی، صیفی‌جات و میوه‌جات تشکیل داده است. دلیل آن هم آب‌وهوای سردسیر روسیه بوده که موجب نیاز آن کشور خصوصا در فصل‌های سرد سال به محصولات کشاورزی ایران شده است. خوشبختانه این اواخر شاهد گسترش تنوع صادرات ایران بودیم و توربین‌های گازی، کالاهای صنعتی، کاتالیست‌ها، کامپاند‌ها، محصولات پلیمری و صنایع پایین‌دست به لیست صادرات ما اضافه شده است. تمام این موارد محصولاتی هستند که تنوع و ارزش‌افزوده بالایی دارند و در مقایسه با واردات که اکثر آن را کالاهای اساسی،‌ نهاده‌های دامی و نهاده‌های تولید تشکیل می‌دهند، ارزش‌افزوده بسیار بهتری برای کشور دارند.

او ادامه داد: مهم‌ترین اقدامی که در حال انجام است، تبدیل موافقتنامه تجارت ترجیحی به موافقتنامه تجارت آزاد است. موافقتنامه امضا شده با امتیازات گمرکی از ۵۰‌درصد و گاهی تا ۱۰۰‌درصد تخفیفات گمرکی همراه بود که از روسیه و متقابلا ایران حذف شد، اما با نهایی شدن لیست کالاها و تصویب دولت‌ها و پارلمان‌های کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا تنها تصویب مجلس شورای اسلامی مانده است که به وسیله آن بالای ۸۶‌درصد کالاهای مبادله‌شده میان ایران و روسیه به تعرفه صفر می‌رسد و شاهد یک جهش دیگر در روابط ایران و روسیه خواهیم بود.

نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران و روسیه درباره ارز مورد استفاده در دو کشور گفت: گروهی از ارز خارجی استفاده می‌کنند و عده‌ای نیز به استفاده از روبل روی آورده‌اند. درحال حاضر مشکل بانکی وجود ندارد، اما مشکل اصلی دونرخی و چندنرخی بودن نرخ ارز است که باعث شده عده‌ای با کارت بازرگانی یکبار مصرف اقدام به صادرات کالاهایشان کنند و به‌جای بازگشت به کشور، آن را در کشور‌های سوم با دلار یا درهم دریافت کنند. این موارد شرایط رقابت را برای فردی که قصد دارد قانونی کار کند و ارز خود را در سامانه نیما عرضه کند، مشکل می‌کند. خوشبختانه این مورد هم با تشکیل بازار ارز توافقی حل خواهد شد.

موانع موجود بر سر راه تجارت ایران و روسیه

میرکریمی در ارتباط با موانع موجود در توسعه تجارت میان ایران و روسیه گفت: موانع موجود که باعث بروز مشکلاتی برای شرکت‌ها شده است، بیشتر به بحث زیرساخت‌ها بازمی‌گردد که نیاز به تقویت دارد. بحث راه‌آهن می‌تواند کمک شایان‌توجهی به تجارت میان کشور‌ها داشته باشد. هنگامی که صحبت از رشد واردات و صادرات به میان می‌آید طبیعتا این رشد به حمل‌ونقل نیاز دارد و هنوز جای کار باقی است. صف کامیون‌ها همچنان وجود دارد و عمده فشار متمرکز به سمت غرب دریای خزر و آذربایجان است. سمت شرق دریای خزر به علت بوروکراسی‌ها و موضوعات میان پنج جمهوری آسیای‌میانه هنوز موفق به استفاده از پتانسیل‌های خود نشده است و در مسیر دریای خزر هم کالاهای فساد‌پذیر و کانتینر‌های یخچال‌دار موجب بروز برخی مشکلات شده‌اند چراکه عموما کشتی‌های آن سمت، کشتی‌های جنرال کارگاهی هستند که مناسب حمل‌ونقل آهن و چوب و مواردی از این دست هستند.
ارتقای زیرساخت‌ها
وی افزود: با این حال مهم‌ترین مانع همان بحث نرخ ارز است. ما دیگر صادرکننده پتروشیمی، آهن و مواردی از این دست نیستیم که عرضه ارز آن در نیما به صرفه باشد؛ صادراتی که ما امروزه به روسیه داریم صادراتی است که نیاز دارد ارز آن به قیمت مناسب‌تری نسبت به نیما فروش برود تا تجارت ایران بتواند یک رشد مناسب و قانونی را شاهد باشد. آذربایجان در سال‌های اخیر اقدام به ارتقای زیرساخت‌ها کرده است و ضعفی که پیش از این در حوزه راه‌ها داشته را با احداث چندین بزرگراه و تقویت مسیرها جبران کرده است. روسیه نیز مسیر داغستان را که بیش‌تر جاده‌های خاکی و بی‌کیفیت بود را تعمیر کرده است و دو طرف کریدور شمال و جنوب را در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای تقویت کرده‌ و پست‌های گمرکی را نیز افزایش داده‌اند. با این حال هنوز نیاز به انجام اقدامات بیشتر به‌ویژه احداث پست‌های گمرکی بیشتر دیده می‌شود و امید است در آینده این مشکلات نیز با مذاکراتی که بین طرفین انجام می‌گیرد، رفع شود.