فرصت های استثنایی در راه‌اندازی لکوموتیوهای متوقف مانوری

به گزارش پایگاه خبری ریل نیوز به نقل از تین نیوز،  شرکت واگن پارس در سال ۱۳۸۴ به درخواست راه آهن، آگهی مناقصه ای برای خرید ۷۰ دستگاه لکوموتیو مانوری ۴ محوره منتشر کرد که درپی آن با مدیرعامل، معاونان ناوگان و بهره‌برداری … مکاتباتی برای تغییر به نوع ۶ محوره صورت پذیرفت.

پیشنهاد جایگزینی لکوموتیو ۶ محوره با کشش ۵۰ پرصد بالاتر از ۴ محوره (۳۶۹ در برابر ۲۴۵ کیلونیوتن) مبتنی بر نیاز راه آهن به لکوموتیوهای مانوری سنگین (در ایستگاه‌های تشکیلاتی جنوب شرق، هرمزگان …) بود که حتی در سال های پایانی دهه شصت هم سبب به کارگیری لکوموتیوهای GT26 برای مانور می‌شد (گزارش اردیبهشت ۱۳۷۰ با موضوع: بررسی علل خرابی های توربوشارژر لکوموتیوهای GT26، بند ۱۴ الف ص ۴۱، استفاده از دیزل سنگین جهت مانور)

اکنون بعد از ۳۳ سال از گزارش مذکور، نه تنها همچنان شاهد به کارگیری لکوموتیوهای سنگین در مانور برخی نواحی هستیم بلکه حدود ۳۰ درصد از بهترین لکوموتیوهای راه آهن در خط اصلی یعنی لکوموتیوهای C30-7 به این امر اختصاص داده می شود.

بر اساس آمار لکوموتیوها در تاریخ ۱۳ آذر ۱۴۰۳، از تعداد ۶۶۴ لکوموتیو معادل (۵۳۱ دستگاه لکوموتیو)، ۴۱۹ لکوموتیو معادل در کاربری باری بود و ۱۵۰ در مسافری، ۹۲ در مانور و ۴ در ریل گذاری درصورتی که جمع لکوموتیوهای مانوری گرم (شامل: G12- G8- G16- G18 و هیتاچی) در این روز ۹۵ دستگاه و برابر ۵۱ لکوموتیو معادل بوده لذا ۴۱ لکوموتیو معادل از انواع اصلی در عملیات مانور (۹ دستگاه از C30-7، ۳ دستگاه U30C، ۵ دستگاه GT26 و ۱ دستگاه GT26MP)، همچنین برای تردد (۱ دستگاه از C30-7، ۰ دستگاه U30C، ۴ دستگاه GT26 و ۵ دستگاه GT26MP) قرار داشتند.

کل لکوموتیوهای مانوری (شامل: G12- G8- G16- G18 و هیتاچی) در این روز ۱۹۸ دستگاه بوده که مفهوم آن توقف ۱۰۳ دستگاه لکوموتیو است که غالبا به دلیل برداشتن قطعات از موتور و … تبدیل به پوسته و شاسی خالی از قطعات شده اند.

یادآوری این نکته خالی از لطف نیست که تعداد کل لکوموتیوهای G12 که در این روز ۱۲۵ دستگاه برابر ۶۳ درصد انواع مانوری بوده ولی این لکوموتیوها در سال ۱۳۳۵ برای خط اصلی بتدریج برای جایگزینی لکوموتیوهای بخار وارد ناوگان شدند.

نامه ارسالی ۹۳۰۹۰۳ در مورد لکوموتیو مانوری به مدیرعامل راه‌آهن: … متوسط وزن قطارها در ایران بالاتر از متوسط وزن قطارهای کشورهای عضو اتحادیه اروپا می باشد که به عنوان مثال می توان به آمار اتحادیه بین المللی راه آهن ها اشاره نمود که طی سال های اخیر حدود ۱۱۰۰ تن در ایران و ۴۰۰ تن در کشورهای عضو اتحادیه اروپا بوده است و بدیهی است برای جابجایی این قطارها در خطوط اصلی و ایستگاه های راه آهن ایران نیاز به لکوموتیوهای (اصلی و مانوری) قویتر و سنگین تری می باشد … .

متوسط وزن قطارها در راه آهن های آمریکا نیز از چند دهه قبل افزایش یافته به نحوی که بر اساس کتاب آمار Railroad Facts 2008، در سال ۱۹۲۹ بار خالص قطارها حدود۸۰۰ تن بوده و در سال ۲۰۰۷ به حدود ۳۳۰۰ تن رسیده است (بیش از ۴ برابر).

با عنایت به انتشار آگهی بین‌المللی اخیر برای خرید ۷۰ دستگاه لکوموتیو مانوری و مطالعات و بررسی های به عمل امده به ویژه طی ده سال گذشته و نظر به نیروی کشش و ترمز بیشتر لکوموتیوهای ۶ محوره با وجود قیمت مشابه و حتی برخی موارد کمتر از نوع چهار محوره و از سوی دیگر تعداد بسیار زیاد لکوموتیوهای چهار محوره موجود، پیشنهاد می گردد موافقت و دستور فرمایید نسبت به بررسی و نیازسنجی مجدد و تغییر مشخصات این لکوموتیوها و تبدیل آنها به نوع ۶ محوره اقدامات لازم معمول گردد.

با لکوموتیوهای سنگین به کارگرفته شده در مانور که ۱۰ درصد لکوموتیو معادل کاربری باری هستند (۱۸ درصد لکوموتیو باری راه آهن)، ظاهرا می توان ۱۰ درصد بار بیشتر جابجا نمود ولی به دلیل قابلیت اعتماد بیشتر لکوموتیوهایی مانند C30-7 پیش بینی می شود که تاثیر آنها تا ۱۵ درصد و حتی بالاتر باشد. با رویکرد راه اندازی لکوموتیوهای مانوری و تبدیل آنها به هیبرید، چندموتوره، سرباره …، می توان تحول سریعی را در جابجایی بار و افزایش درآمد راه آهن ایجاد نمود به ویژه با مشارکت کارکنان در قالب شرکت های تعاونی در ادارات کل راه آهن (تین ۲۸۰۵۱۰)، (نمونه اولیه هیبرید در سال ۱۳۸۰ توسط مرحوم دکتر دادمان رونمایی و در سال ۱۳۹۴ آمادگی سرمایه‌گذار برای تبدیل ۳۷ دستگاه G12 متوقف بصورت BOT به راه آهن اعلام شد.