حمل کالا در ترانس خزر از مرز دو میلیون تن گذشت/قزاقستان، گرجستان و جمهوری آذربایجان پای کار آمدند

 طبق آمار منتشره از میزان حمل ونقل در مسیر حمل‌ونقل بین‌المللی ترانس خزر(TITR) که به کریدور میانی نیز معروف است، حجم کالاهای حمل شده  درنه ماهه  نخست سال ۲۰۲۳ دراین کریدور با  ۸۸ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۲۲  به دو میلیون تن رسید.

به گزارش پایگاه خبری ریل نیوز به نقل از آستانه تایمز (قزاقستان)،این رقم در نه ماهه اول سال ۲۰۲۲ برابر  با  ۱.۱ میلیون تن و کل بار حمل شده درسال ۲۰۲۲ بر روی این کریدور  برابر با ۱.۵   میلیون تن بود. کل ظرفیت پذیرش سالانه این کریدور  ۵.۸ میلیون تن برآورد می شود.

در  سال ۲۰۲۲،  تعداد ۳۳۰۰۰ کانتنیر ۲۰ فوتی (برابر با ۳۳۰۰۰ TEU) بر  روی این کریدور حمل شد و این  درحالی است که اعلام می شود پتانسیل فعلی کریدور میانی برابر با  ۸۸۰۰۰ TEU می باشد.

همچنین طبق اطلاعات  منتشر شده، در کل، زمان ترانزیت کالاها در کریدور  میانی از ۵۳-۳۸ روز به ۲۳-۱۸ کاهش پیدا کرده است و تلاش می شود که این زمان در سال ۲۰۲۴ به ۱۸-۱۴ روز  کاهش پیدا کند. این بازه زمانی شامل زمان حمل درقلمرو  قزاقستان نیز می شود که از ۵ تا ۶ روز طول می کشد.

طبق اعلام برخی منابع خبری،هدف استراتژیک قزاقستان افزایش ظرفیت کریدور میانی به  ۱۰ میلیون تن تا سال ۲۰۳۰ است و به منظوردستیابی به این هدف، این کشور نقشه راه هایی را  با آذربایجان، گرجستان و ترکیه برای رفع تنگناها و توسعه کریدور میانی تا سال ۲۰۲۷ امضا کرده است.

 در همین راستا، راه آهن های  قزاقستان، گرجستان و آذربایجان توافق نامه ای را برای ایجاد یک سرمایه گذاری مشترک بمنظور توسعه  خدمات چندوجهی در کریدور میانی در ۲۶ اکتبر  ۲۰۲۳ در تفلیس امضا کردند.  بر همین مبنا، شرکت جدیدی به  نام شرکت چند وجهی کریدور میانی درمرکز بین المللی مالی  آستانه  درنوامبر  ۲۰۲۳  به ثبت رسید.

قرار است این شرکت خدمات  همه جانبه برای حمل کالاها را با تضمین زمان تحویل کالاها ارائه نموده و اقدامات و هماهنگی های لازم را برای حمل کالاها از چین به اروپا از مسیر این کریدور (با عبور از ترکیه) بعمل آورد.

متعاقب این  اقدامات، تلاش ها برای دخیل نمودن شرکتهای  حمل و  نقلی و لجستیکی اروپایی بر روی این  کریدور آغاز شده است. درطی سفر رئیس رئیس جمهور آلمان (فِرانک والتِر اِشتاین‌مایِر )به قزاقستان  در ماه ژوئن ۲۰۲۳، شرکت Rhenus ،از شرکتهای لجستیکی  معروف آلمانی، یادداشت تفاهمی را با راه آهن قزاقستان برای فعالیت مشترک در جهت افزایش حمل کالا درکریدور میانی امضا نمود. همچنین وزارت حمل و نقل قزاقستان مذاکراتی را با شرکت  حمل بار ریلی راه آهن اتریش (یکی از شرکتهای بزرگ و مهم حمل بار ریلی در اروپا) برای پیوستن به این کریدور و افتتاح  دفتر خود در قزاقستان شروع کرده بود.

 کریدور میانی یک کریدور حمل و نقل چندوجهی است که برای حمل کالاها بصورت حمل ریلی و دریایی از چین و قزاقستان به اروپا با گذر از دریای خزر در سال ۲۰۱۳  با مشارکت  راه آهنهای قزاقستان، آذربایجان،گرجستان و سپس ترکیه راه اندازی شد. مسیر این کریدور پس از حمله روسیه به اوکراین و کاهش  چشمگیر ترافیک ریلی کریدور شمالی (مسیر حمل کالاها از چین به  اروپا ) مورد توجه قرار گرفت.

در این کریدور، کانتینرها با قطار از چین به بندرآکتائو قزاقستان حمل شده و سپس با کشتی و عبور از عرض دریای خزر به بندر باکو حمل شده و پس از آن با استفاده مسیر ریلی باکو-تقلیس-کارص(در ترکیه) (BKT) از طریق ترکیه به اروپا حمل می گردند. از مشکلات موجود در این کریدور می توان به توقف طولانی مدت کانتینرها در مرز چین با قزاقستان در برخی ماههای سال بعلت تراکم بیشتر  کالاها و نیز توقف کانتینرها در بندر آکتائو و عدم شرایط مناسب کشتیرانی در دریای خزر در برخی اوقات ازجمله زمستان (بعلت یخزدگی) اشاره کرد.

این در حالی است که  مسیر  تمام ریلی ایران برای حمل  کالاها از چین به اروپا که به کریدور جنوبی جاده ابریشم نیز معروف گردیده است گزینه بهتر و مناسبی برای حمل کالاها  از چین به اروپا به نسبت کریدور میانی است و امید است با تلاشهایی که برای رفع برخی از موانع موجود و بالابردن رقابت پذیری این مسیر با کریدور میانی صورت می گیرد درآینده نردیک شاهد ترافیک بالای حمل کالاها و ترانزیت بیشتر از مسیر ایران باشیم.