راه آهن ایران به دنبال توسعه ترانزیت ریل‌پایه در بنادر
اواسط دی‌ماه سال‌جاری بود که شرکت راه‌آهن و سازمان بنادر و دریانوردی تفاهم‌نامه‌ای در جهت نیل به اهداف و تکالیف تصریح‌شده در قانون برنامه پنج‌ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، در حوزه حملونقل ریلی بنادر، امضا کردند. در همین حال معاون وزیر راه‌وشهرسازی و مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی هفته گذشته و در دیدار با نماینده رئیس‌جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور، اعلام کرد که با حمایت دولت چهاردهم تکمیل کریدورهای ریلی شمال-جنوب و رفع گلوگاه‌های ظرفیتی ریلی-بندری، در برنامه‌های اجرایی قرار خواهد گرفت.
به گزارش ریل ایران به نقل از اقتصاددریایی، حملونقل ریلی یکی از اقتصادی‌ترین روش‌های جابه‌جایی کالا در ترانزیت است و با اتصال ریل به بنادر، هم کریدورهای ترانزیتی توسعه پیدا می‌کند و هم هزینه‌های جابه‌جایی کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی است که بنادر شمالی و جنوبی کشور به‌عنوان مهم‌ترین مبادی ورودی کالا با اتصال به ریل از ظرفیت‌های بیشتری در تخلیه و بارگیری برخوردار می‌شوند. از طرف دیگر، برخی بنادر کشور همچون بندرعباس و امام‌خمینی به شبکه ریلی متصل بوده و بنادر بوشهر و چابهار در دریای جنوب و بندر انزلی یا کاسپین در دریای خزر نیز در حال احداث هستند.
در حال حاضر به نظر می‌رسد که ۲کریدور شمال-جنوب و شرقی-غربی در کشور، در حمل‌و نقل ریلی سرخس و مرز اینچه‌برون کاملا باز و فعال هستند و در حال توسعه این مرزها هستیم. همچنین در کریدور شمال-جنوب ۲مرز فعال داریم و در مورد بندر امیرآباد هم با تمهیدی که سازمان بنادر و شرکت کشتیرانی انجام خواهند داد، کاملا آماده هستیم؛ زیرا ریل تا بندر امیرآباد رفته و کاملا مهیا شده است. در چنین شرایطی است که مسئولان وزارت راه‌وشهرسازی اعلام می‌کنند که راهبرد دولت چهاردهم در بنادر، براساس تکالیف تعریف‌شده در برنامه هفتم، تاکید بر افزایش ۲۵درصدی بخش ریلی است.
تکالیف برنامه هفتم توسعه چیست؟
در برنامه هفتم توسعه بحث افزایش ۲۵درصدی بخش ریلی مورد تاکید قرار گرفته است. براساس تکالیف تعریف‌شده در برنامه هفتم توسعه و تعامل خوبی که بین سازمان بنادر و دریانوردی و راه‌آهن وجود دارد، باید تلاش کرد سهم حملونقل ریلی از بنادر افزایش پیدا کند. این سهم در حال حاضر کمتر از ۱۰درصد بوده، اما برای توسعه و تقویت زیرساخت‌های حوزه ریلی بنادر کشور نیازمند هماهنگی و تعامل بیشتر راه‌آهن و سازمان بنادر هستیم. در این میان ضیایی‌مهر، سرپرست معاونت بازرگانی و بهره‌برداری راه‌آهن بر رفع مشکلات و موانع نرم‌افزاری حوزه ریلی در بنادر تاکید دارد و می‌گوید: با نشست‌ها و تعاملی که از گذشته تاکنون با سازمان بنادر و دریانوردی داریم، موضوعات پیرامون توسعه زیرساخت‌های ریلی بنادر، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی به‌صورت مشترک در حال انجام است.
یکی از اهداف و تکالیف برنامه هفتم توسعه برای راه‌آهن، برقراری قطارهای برنامه‌ای است و تا پایان سال دوم برنامه هفتم تمامی قطارهای باری کشور باید برنامه‌ای شوند. همچنین طبق توافق‌های انجام‌شده، در ابتدای امر، هر هفته سه‌زوج قطار برنامه‌ای مستقیم کانتینری بین بندرعباس و خودروسازی بم و بالعکس رفت‌وآمد خواهد کرد که در صورت افزایش تقاضای حمل امکان برنامه‌ریزی افزایش تعداد رام قطار وجود دارد. از سوی دیگر، افزایش سهم ریلی در بندر شهید رجایی هم‌راستا با سیاست‌های کلان برنامه هفتم توسعه در دستور کار است.
رفع گلوگاه‌های ظرفیتی ریلی-بندری
در همین حال، در روزهای پایانی هفته گذشته بود که معاون وزیر راه‌وشهرسازی در دیدار با نماینده رئیس‌جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور، اعلام کرد که با حمایت دولت چهاردهم تکمیل کریدورهای ریلی شمال-جنوب و رفع گلوگاه های ظرفیتی ریلی-بندری، در برنامه‌های اجرایی قرار خواهد گرفت. براساس این گزارش، جبارعلی ذاکری، مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی در دیدار با علی عبدالعلی‌زاده، نماینده رئیس‌جمهور در هماهنگی اجرای سیاست‌های کلی توسعه دریامحور، با اشاره به لزوم نقش‌آفرینی راه‌آهن در حملونقل ترکیبی و افزایش ظرفیت بنادر گفت: با حمایت دولت چهاردهم، تکمیل کریدورهای ریلی شمال-جنوب و رفع گلوگاه‌های ظرفیتی ریلی بندری، در برنامه‌های اجرایی قرار خواهد گرفت.
آنطور که پایگاه اطلاع‌رسانی دولت گزارش داده، در دیدار علی عبدالعلی‌زاده، نماینده ویژه رئیس‌جمهور با ذاکری، مدیرعامل راه‌آهن، معاون وزیر راه‌وشهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران با ارائه گزارشی از آخرین وضعیت زیرساخت‌های ریلی کشور، گفت: براساس سیاست‌های دولت چهاردهم و تاکید رئیس‌جمهور، ارتقای سطح کیفی خدمات ریلی باری و مسافری و تسریع در اجرای کریدورهای ریلی و توسعه ترانزیت ریل‌پایه، از برنامه‌های راهبردی شرکت راه‌آهن است که با تداوم حمایت‌های دولت، برنامه‌های این شرکت تحقق خواهد یافت.
ذاکری همچنین افزایش سهم حمل بار ریل‌پسند از بنادر را ضروری دانست و بر افزایش سهم ریل از بنادر مهم کشور تاکید کرد.عبدالعلی‌زاده نیز ضمن قدردانی از اقدامات موثر مدیرعامل راه‌آهن در خدمات مسافری و افزایش قطارهای ترانزیتی، رفع مسائل و چالش‌های فراروی راه‌آهن را با پیگیری و برگزاری جلسات مستمر با مدیران ارشد دستگاه‌های اجرایی و وزارتخانه مرتبط امکان‌پذیر دانست و بر حمایت همه‌جانبه از اقدامات توسعه‌ای راه‌آهن -خصوصا کریدور شمال به جنوب و افزایش ترانزیت ریل‌پایه- تاکید کرد.
هدف‌گذاری سهم ۲۵درصدی انتقال ریلی از کالاهای وارداتی
از طرف دیگر، جبارعلی ذاکری، مدیرعامل راه‌آهن جمهوری اسلامی در بازدید از بندر شهید رجایی به اهمیت افزایش سهم ریل-بندر اشاره و اظهار کرد: بندر شهید رجایی یکی از مهم‌ترین بنادر کشور است و به‌طور قطع مطالعات خوبی در سال‌های گذشته در راستای توسعه این بندر صورت گرفته است. وی با اشاره به این‌که بندر شهید رجایی به‌عنوان یک بندر ریل‌پایه بیش‌رین حجم حملونقل دریایی اعم از صادرات، واردات و ترانزیت را برعهده دارد، گفت: این بازدید میدانی نیز در راستای تحقق اهداف و پیگیری اقدامات مشترک توسط راه‌آهن و سازمان بنادر و دریانوردی انجام شده است.
مدیرعامل راه‌آهن کشور درخصوص برنامه‌های این شرکت برای افزایش سهم ریل-بندر به تعامل و هماهنگی مثبت راه‌آهن و سازمان بنادر و دریانوردی اشاره کرد و افزود: در حال حاضر انتقال بار از جاده به راه‌آهن به جهت افزایش ایمنی جاده‌ای در داخل کشور و همین‌طور افزایش ظرفیت ترانزیت بار از طریق کریدور شمال- جنوب انجام می‌شود. ذاکری گفت: در راستای افزایش ظرفیت راه‌آهن برای تخلیه و بارگیری کالا در بنادر و همچنین اثرگذاری افزایش ترانزیت و جابه‌جایی کالا در بنادر، روند افزایش جابه‌جایی بار از طریق راه‌آهن جزو تکالیف برنامه هفتم قرار گرفته است.
وی بر لزوم توجه بیشتر به طرح کریدور شمال-جنوب تاکید کرد و ادامه داد: برای ارسال ۲۵درصد کالاهای وارداتی از طریق ریل به سراسر کشور، وزارت راه‌وشهرسازی باید برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشد.
