در حالیکه مدیرکل اداره بازرگانی خارجی راه آهن از ورود نخستین قطار ایرانی به خاک ازبکستان خبر داده، سوال اینجاست که اهمیت ورود این قطار به خاک یکی از کشورهای منطقه CIS در چیست و چرا نمیتوان چنین رخداد مهمی را صرفا به چشم اعزام عادی یک قطار دانست؟
به گزارش ریل ایران؛ مدیرکل اداره بازرگانی خارجی راه آهن جمهوری اسلامی ایران روز دهم آذرماه از اعزام نخستین رام قطار ایرانی به مقصد ایستگاه بخارا در کشور ازبکستان خبر داد.
شهریار نقی زاده در این خصوص گفت: این مهم با دیپلماسی وسیع ریلی که از ابتدای دولت چهاردهم در پیش گرفته شده، محقق شد و در همین راستا امروز نخستین قطار با ۴۰ واگن ایرانی از مرز سرخس عازم ایستگاه بخارا در کشور ازبکستان شد.
وی همچنین یادآور شد: وی یادآور شد: در گذشته به ناوگان ایرانی اجازه سیر در کشورهای CIS داده نمیشد و محمولههای ارسالی از کشورمان با واگنهای کشورهای مشترکالمنافع اجازه عبور داشتند، اما با تلاشهای گسترده و پیگیریهای انجام شده، امروز شاهد اعزام قطار با واگنهای ایرانی در این کشورها هستیم.
چرا ورود قطار ایرانی به حوزه CIS مهم است؟
اهمیت امکان تردد و سیر قطارهای ایرانی را می توان بزرگترین دستاورد راه آهن جمهوری اسلامی ایران در حوزه ترانزیت بین المللی طی سال های اخیر دانست. پیش از هرچیز باید به این مهم اشاره کرد که حوزه CIS یا همان کشورهای مستقل مشترک المنافع، شامل روسیه و ۱۱ جمهوری عضو شوروی سابق می شود که به تنهایی، بازار بزرگ برای ترانزیت ریلی ایران به حساب می آیند. اما در ادامه، به مهمترین دستاوردهای راه آهن در قبال راهیابی قطارهای ایرانی به کشورهای تاین منطق خواهیم پرداخت.
۱)اگرچه مقصد نخستین رام قطار باری ایرانی، کشور ازبکستان اعلام شده، اما در صورت وجود بار و بازاریابی مناسب شرکت های فرواردری، گستره بازار ترانزیت ریلی ایران به ۱۲ کشور خواهد رسید که حدود یک سوم خشکی های کره زمین را در بر می گیرد. این در حالیست که پیش از این، روابط ریلی خارجی ایران فارغ از موضوع کریدورها، معمولا به کشورهای همسایه و در قالب روابط دوجانبه تعریف می شد. اما به لطف دیپلماسی ریلی موفق دولت چهاردهم و انعقاد قراردادهای چندگانه میان راه آهن ایران و کشورهای CIS، اکنون بازار ترانزیت ریلی کشورمان به وسعت سرزمین های تحت سیطره «اتحادیه اقتصادی اوراسیا» میرسد که دستاوردی بسیار چشمگیر برای صنعت ریلی ایران محسوب می شود.
۲)دو کریدور شمالی و میانی پروژه بزرگ کمربند و جاده چین (BRI) به صورت به صورت مستقیم از کشورهای CIS عبور کرده و با این حساب، اکنون دستیابی قطارهای ایرانی به بازار چین از طریق ریل تسهیل شده است. اگرچه قطار چین پیش از این نیز از طریق ترکمنستان وارد ایران میشد، اما قرارداد جدید امضا شده میان راه آهن های ایران و کشورهای CIS، میزان سرعت بازرگانی سیر بار میان ایران و چین را به میزان قابل توجهی افزایش داده که همین امر میتواند منجر به جلب توجه صاحبان بار در ایران و دیگر کشورهای هدف شود.
۳)شهریار نقی زاده، محتوای محموله قطار اعزامی به ازبکستان را آهن آلات و آهن اسفنجی عنوان کرده است. نکته مهم در این خصوص اینکه سیر قطارهای ایرانی در منطقه CIS می تواند کمک شایانی به صادرات محصولات صنعتی ایران به ویژه آهن، آلومینیوم و مس نماید. با توجه به وزن و حجم بسیار بالای محصولات معدنی و شمش فلزات، عملا امکان صادرات این محصولات استراتژیک از طریق جاده وجود نخواهد داشت. اما با امکان سیر قطارهای ایرانی در منطقه CIS، اکنون راه آهن می تواند به بزرگترین ابزار توسعه صادرات و البته واردات کالاهایی اساسی همچون غلات و گندم تبدیل شود.
۴)در نهایت باید به این نکته مهم نیز اشاره کرد که افزایش مناسبات و همبستگی اقتصادی میان کشورهای همسایه، علاوه بر بعد تجاری، کمک شایانی به توسعه امنیت ملی خواهد کرد. برای درک بهتر این مساله، کافی است در نظر بگیرید که در صورت سرمایه گذاری همسایگان در خاک ایران و تامین منافع اقتصادی دوجانبه از مسیر تجارت، آیا این کشورها زیر بار همکاری با غرب برای تهدید امنیت ملی کشورمان خواهند رفت؟
