شتاب قطار سرمایه گذاری/راهبرد جدید را‌ه‌آهن در بهبود کیفیت بخش مسافری و گردشگری

تغییر در استراتژی کلان راه آهن به منظور برقراری توازن میان بخش های مسافری و باری و تلاش برای توسعه صنعت گردشگری ریلی داخلی و خارجی را می توان مهمترین راهبرد این شرکت در دوران مدیریت دکتر ذاکری دانست.

به گزارش ریل ایران؛ صنعت گردشگری یکی از مهمترین صنایع نوظهور در مباحث مربوط به اقتصاد پایدار به حساب می آید که با قوت گرفتن فرآیند جهانی شدن از ابتدای دهه ۲۰۰۰ میلادی تا به امروز، از رشد بسیار بالایی برخوردار بوده است. از سوی دیگر، حمل و نقل را باید قلب صنعت گردشگری دانست که بر این اساس، سخن راندن از گردشگری بدون توجه به زیرساخت های حمل و نقل مورد نیاز آن، امری غیرمعقول به نظر می رسد.

اگرچه حمل و نقل هوایی به ویژه در بخش گردشگری بین المللی به واسطه قابلیت هایی چون سهولت و تسریع در سفر، موفق به کسب بیشترین درآمد حاصل از گردشگری شده، اما با ظهور قطارهای سریع السیر، رشد تعامل راه آهن ها در مناطق مختلف جهان و فراهم شدن زیرساخت های فنی – حقوقی لازم برای سفر به کشورهای همسایه با قطار، شاهد نقش آفرینی روز افزون راه آهن ها در توسعه گردشگری ریلی بوده ایم. بنا به همین دلایل، اتحادیه بین المللی راه آهن ها (UIC) نیز موضوع بسط گردشگری ریلی در سطح جهان را از طریق پروژه تاپ ریل (UIC TopRail) دنبال می کند.

حرکت سازمان یافته  گسترده راه آهن ایران به سمت گردشگری ریلی

با روی کار آمدن دولت چهاردهم و قرارگیری دکتر ذاکری در راس هرم مدیریت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، توسعه گردشگری ریلی به عنوان یکی از اهداف کلان راه آهن در دستور کار این شرکت قرار گرفت. اگرچه راه آهن ایران بر اساس سنت دیرینه خود، بار محور بوده و توسعه بخش مسافری به نسبت بخش باری تا پیش از دولت چهاردهم  چندان متوازن به نظر نمیرسید؛ اما تاکید دکتر ذاکری بر لزوم توسعه بخش مسافری و فعالسازی مجدد قطارهای گردشگری، در حال ایجاد نوعی انقلاب در نگاه فعالان حمل و نقل ریلی نسبت به بخش مسافری است.

به طور کلی می توان استراتژی راه آهن برای توسعه بخش مسافری در دولت چهاردهم را در قالب چهار بخش تقسیم بندی کرد: توسعه ناوگان مسافری، رشد گردشگری ریلی داخلی از طریق راه اندازی قطارهای گردشگری جدید، توسعه گردشگری ریلی خارجی با کمک تنوع بخشی قطارهای بین المللی و حمایت حداکثری از شرکت های ریلی مسافری برای توسعه ناوگان و برنامه سیر. در ادامه، مهمترین اقدامات راه آهن جمهوری اسلامی ایران در هر چهار بخش یاد شده را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

راه اندازی مجدد و توسعه قطارهای گردشگری داخلی

راه اندازی مجدد قطار گردشگری شیرگاه پس از پنج سال توقف را می بایست یکی از مهمترین اقدامات دکتر ذاکری در بدو ورود به شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران دانست. این اقدام نشان داد که عزم راه آهن برای توسعه بخش مسافری، به ویژه قطارهای گردشگری کاملا جدی بوده و این شرکت قصد دارد نوعی توازن استراتژیک میان حمل بار و مسافر برقرار کند. در همین راستا، همزمان با راه اندازی قطار گردشگری تهران – کاشان، میرحسن موسوی قائم مقام مدیرعامل راه آهن از برنامه دکتر ذاکری برای راه اندازی قطارهای گردشگری در مسیر شهرهای اصفهان، شیراز، رشت، کرمان و لرستان خبر داد.

از سوی دیگر، راه اندازی تور گردشگری «مثلث طلایی» بین شهرهای یزد، اصفهان و شیراز به عنوان مراکز تمدنی ایران نیز اقدام بسیار ارزشی بود که بهار سال جاری به همت راه آهن آهن و حمایت ویژه مدیرعامل این شرکت راه اندازی شد.

بازگشت قطارهای بین المللی راه آهن به ریل

در بخش گردشگری خارجی، راه اندازی مجدد قطار تهران – وان در اسفند ماه سال گذشته، مهمترین اقدام دکتر ذاکری برای بازگرداندن راه آهن به ریل توسعه مناسبات بین المللی در بخش قطارهای مسافری محسوب می شود. اما به نظر می رسد افق فکری مدیرعامل راه آهن بسیار فراتر از راه اندازی مجدد این قطار بوده و ظاهرا طی ماه های آتی می بایست منتظر راه اندازی قطارهای بین المللی جدیدی در شرکت راه آهن باشیم.

دکتر ذاکری در جریان برگزاری هجدهمین کمیسیون عالی گراف در تیرماه، طی سخنانی از برنامه این شرکت برای اتصال شبکه ریلی کشور به «حوزه تمدنی ایران» خبر داد. وی تصریح کرد که قرار است طی ماه های آتی، شاهد راه اندازی قطار مسافری بین ایران و کشورهای تاجیکستان، افغانستان و همچنین راه اندازی قطار تهران – آنکارا باشیم . حمایت دکتر ذاکری از تسریع در پوشش دهی هرچه بیشتر قطار اربعین نیز در زمره این استراتژی وی برای توسعه قطارهای مسافری بین المللی محسوب شده و به نظر می رسد طی ماه های آتی، می بایست شاهد ایجاد تحولی عظیم در بخش توسعه قطارهای گردشگری بین المللی در کشور بود.

حمایت از شرکت های حمل و نقل ریلی مسافری

آخرین هفته تیرماه شاهد رخداد یکی از مهمترین وقایع ریلی سال جاری در بخش مسافری یعنی امضای تفاهمنامه سرمایه گذاری بودیم که طی آن، آیین سرمایه‌گذاری در ناوگان ریلی مسافری، با امضای دو تفاهم‌نامه سرمایه‌گذاری برای خرید و بازسازی ۲۶۷ واگن مسافری به ارزش ۸۸۲۰ میلیارد تومان، روز یکشنبه ۲۹ تیرماه در ساختمان مرکزی شهدای راه آهن و با حضور «فرزانه صادق» وزیر راه و شهرسازی برگزار شد.
دکتر ذاکری طی برگزاری این مراسم، ضمن حمایت کامل راه آهن از سرمایه گذاری بخش خصوصی در توسعه ناوگان ریلی، از وضع مشوق هایی همچون ارائه یارانه سوخت و برطرف کردن بخش قابل توجهی از موانع بروکراتیک پیش روی سرمایه گذاری بخش خصوصی در حمل و نقل مسافری ریلی خبر داد. مدیرعامل راه آهن همچنین با اشاره به اهمیت توسعه ناوگان ریلی مسافری در رشد سهم راه آهن از صنعت گردشگری، بر لزوم ادامه سرمایه گذاری بخش خصوصی در این بخش تاکید کرد.

در نهایت باید گفت که نگاهی به مجموع اقدامات راه آهن در بخش مسافری نشان دهنده عزم راسخ این شرکت برای رشد و ارتقاء خدمات کمی و کیفی بخش مسافری و ایجاد نوعی توازن میان حمل بار  مسافر در شبکه ریلی است که حتما طی ماه های آتی، می توان شاهد رشدی چشمگیر در این بخش بود.