ریل ایران بررسی کرد؛
اهمیت سفر مدیرعامل راه آهن به آستارا/افزایش حساسیت تسریع در تکمیل کریدور شمال – جنوب!
سفر دکتر ذاکری به آستارا، بازدید از پایانه باری این شهرستان و پیگیری کار تکمیل قطعه خط رشت – آستارا در زمان فعلی، به دلیل افزایش خطر ظهور دو کریدور رقیب و همچنین، افزایش حجم تجاری میان دو منطقه CIS و GCC بسیار حساس و خطیر تلقی می شود.
به گزارش ریل ایران؛ مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران روز چهارشنبه، اول مرداد ماه با سفر به آستارا، از پایانه مرزی ریلی میان ایران و جمهوری آذربایجان بازدید کرد. دکتر ذاکری ضمن بازدید کامل از زیرساخت های پایانه باری آستارا همچون پل ورودی، رودخانه مرزی، سیلوهای ذخیره غلات و … گفت: «بر اساس هدف‌گذاری مشترک میان دو کشور، امیدواریم راهآهن آذربایجان پروژه در حال احداث پایانه ریلی آستارا را تا پایان سال ۲۰۲۵ میلادی تکمیل کنند. با اتمام این طرح، پایانه ریلی آستارا به یکی از مراکز مهم مبادلات تجاری و ترانزیتی دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان تبدیل می‌شود.»
وی همچنین افزود: «از سوی دیگر، تکمیل مسیر ریلی رشت -آستارا به‌عنوان بخش کلیدی کریدور شمال – جنوب، در دستور کار جدی راهآهن جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. این مسیر می‌تواند ضمن اتصال ریلی ایران به بنادر حاشیه خزر و آسیای میانه، زمینه‌ساز رونق اقتصادی منطقه‌ای شود.»
اهمیت بهره برداری کامل از پایانه ریلی آستارا
همانطور که معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران نیز در سخنان خود تاکید کرده، پایانه آستارا در صورت راه ندازی کامل، به هاب ترانزیتی بزرگی میان ایران و جمهوری آذربایجان تبدیل خواهد شد. این بدان معناست که از سواحل جنوبی ایران تا سواحل استانبول و مرسین در ترکیه، همگی به ریل متصل شده و امکان بهره برداری ترانزیتی از تمامی مسیر فراهم خواهد شد.
از سوی دیگر، اگرچه هند به عنوان مبداء بار کریدور شمال – جنوب به حساب می آید، اما باید توجه داشت که رشد حجم تجاری میان کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس با کشورهای CIS به ویژه منطقه قفقاز، به شدت رو به افزایش است. بر اساس داده های مرکز تحقیقات خلیج (فارس)، علیرغم حجم چشمگیر تجاری هر دو منطقه، میزان روابط تجاری آنها با یکدیگر تا سال ۲۰۲۲، بسیار اندک بوده است. بر اساس آمار منتشر شده از سوی این مرکز، تنها ۰.۲۱ درصد از واردات کشورهای عربی عضو شورا از منطقه CIS بوده و ۰.۸۷ درصد از واردات CIS را نیز شورا به خود تخصیص داده است.
با اینحال، روابط دو طرف طی دو سال گذشته به سرعت در حال پیشرفت بوده که از جمله می توان به حضور سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه و قاسم جومارت توقایف رئیس جمهوری قزاقستان در نشست مشترک با اعضای شورای همکاری خلیج فارس طی دو سال اخیر به عنوان نماد توسعه روابط میان دو طرف اشاره کرد.
لذا، بهره برداری کامل از پایانه باری آستارا، می تواند علاوه بر توسعه بار ترانزیتی مورد تبادل میان شمال و جنوب در شبکه ریلی ایران، منجر به افزایش حجم ترانزیت میان CIS و شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نیز شود؛ موقعیتی که سودآوری این پایانه باری را به نسبت گذشته دوچندان خواهد کرد.
لزوم تکمیل کریدور شمال – جنوب در اسرع وقت!
نکته دیگری که در سخنان مدیرعامل راه آهن به چشم می خورد، تاکید وی بر پیگیری تکمیل قطعه خط رشت – آستارا است که حلقه مفقوده کریدور شمال – جنوب به حساب می آید. اگرچه تکمیل بزرگترین کریدور ترانزیتی غرب آسیا همواره در اولویت های تهران قرار داشته، اما به نظر می رسد اهمیت تکمیل هرچه سریعتر این کریدور هیچگاه به اندازه زمان فعلی نبوده است.
هماطور که طی گزارش های متعدد در پایگاه خبری ریل ایران نیز در قالب گزارش های گوناگون هشدار داده شده، در حال حاضر، دو کریدور رقیب در مسیر شمال – جنوب در شرق و غرب کریدور شمال – جنوب عبوری از ایران در حال ساخت هستند که عبارتند از:
۱) کریدور جاده توسعه به ابتکار ترکیه که از بندر ام القصر عراق به سمت اقلیم کردستان و نهایتا آب های ترکیه کشیده خواهد شد.
۲) کریدور ترانس افغان که با ابتکار ازبکستان قرار سات بندر کراچی پاکستان را از طریق خاک کشورهای افغانستان، ازبکستان و قزاقستان به آب های دریای خزر متصل نماید.
بدیهی است که در صورت تکمیل هر یک از این دو کریدور یا هر دوی آنها، میزان جذابیت کریدور عبوری از ایران تا حد زیادی کاهش یافته و تهران دیگر دست بالا در جذب بار به کریدور عبوری از کشورمان را نخواهد داشت.
لذا، به نظر می رسد سفر دکتر ذاکری به آستارا و پیگیری مجدانه وی برای تکمیل پایانه باری این شهرستان در کنار تکمیل ساخت قطعه خط رشت – آستارا در زمان مناسب و بر اساس اولویت بندی دقیق انجام شده است.
